İcra İflas Hukukunda Harç ve Giderler
İcra takibi sürecinin sonuçlanması için yapılan giderlerin tümüne icra harçları, giderleri denir.
1- İcra Harçları
Devletin, icra hukuku alanındaki faaliyetine karşılık olmak üzere harç pulu suretiyle aldığı paraya harç denir. İcra işlerinde alınacak harçlar 492 Sayılı Haçlar Kanununa göre belirlenmiştir.
Bu harçların önemli bir kısmı şu şekilde sıralanabilir;
- İlamlı ya da ilamsız icra takibi yapıldığı zaman; takip talebinde bulunan alacaklıdan alınan, takibin başında alınan maktu (belirli miktarda) olan başvurma harcı,
- İlamsız icra takibinde bulunan alacaklıdan, takibin başında alınan, alacak miktarının binde beşi oranında olan, peşin harç,
- Konusu para ile ölçülebilen icra takibinin, alacaklıdan alınan, icra takibinin başarı ile sonuçlandırılmış olması durumunda, icra takibi konusunun değeri üzerinden nisbi (değere göre değişebilir olan) ve icra takibinin devam sürecinde doğru orantılı olarak artarak alınan, tahsil harcı
Konusu para ile ölçülemeyen, alacaklıdan alınan, icra takibinin başarı ile sonuçlandırılmış olması durumunda, maktu (belirli miktarda) olan icranın yerine getirilmesi harcı,
- İcra takibinin sonunda, alacaklıdan alınan, %2 oranında olan cezaevleri harcı,
- Haciz veyahut satış isteme süreleri başvurusuz geçildiğinde, yenileme talebinin olması üzerine alınan yenileme harcı
Takip hukukunda alınan harç ve giderler, takipte haksız çıkan tarafa yüklenir. Şöyle ki; istisnai olarak cezaevleri ve yenileme harcından, her halde alacaklı sorumludur. Borçlu haksız çıksa dahi, bu iki harç borçluya yükletilemez.
İcra mahkemesine başvurulduğunda da bazı harçlar alınır. İcra mahkemesine yapılan başvurularda da maktu başvuru harcı alınır. İcra mahkemesinde, celse harcı alınmaz. Ayrıca icra mahkemesi kararlarından (şikayet ve itirazın kaldırılmasından) dolayı maktu karar ve ilam harcı alınır. İcra mahkemesinde görülen iş, istihkak vs. gibi bir dava ise nisbi karar ve ilam harcı alınır. İcra mahkemesinin cezaya ilişkin kararları ise harçtan muaf tutulmaktadır.
2- İcra Giderleri
İcra giderleri, icra takibinin eksiksiz, tam ve doğru bir şekilde yapılabilmesi için harcanan paralardır. Örnek vermek gerekirse, haczolunan malların muhafazası için (yediemin) giderleri, posta ücretleri, takip avukat aracılığı ile yapılıyor ise Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanacak vekalet ücreti gibi.
Alacaklı icra takibinin sonunda haklı çıkarsa, alacaklının peşin olarak ödediği icra giderleri borçludan alınarak alacaklıya verilir. Bir icra işleminin yapılmasını talep eden alacaklı, buna ait giderleri (vekalet ücreti dışındaki giderler) peşinen vermesi gerekir. Aksi halde talebi hükümsüz kalır.
Adli yardım hakkındaki hükümler takip işlerinde de uygulanır (HMK m. 334-340). İcra işlerindeki adli yardıma, icra dairesinin bağlı olduğu İcra Mahkemesi karar verir (m. 15/2; HMK m. 336/1).
İcra ve İflas Hukuku oldukça kapsamlı ve uzmanlık gerektiren bir hukuk dalı olup icra ve iflas hukuka ilişkin her türlü uyuşmazlıkta hukuki destek almak için Bahadır Hukuk&Danışmanlık Büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.